Bjørn F. Rørvik, Per Dybvig (ill.), Reven og grisungen. Samleutgave

Książkę Rørvika z przyjemnością poleciłabym każdemu (dużemu i małemu) na poprawienie nastroju, na przykład podczas późnojesiennej chandry. To wspaniały naturalny antydepresant, działa zawsze i nie można go przedawkować.

Zebrane w jednym tomie trzy historyjki o lisie i prosiaczku, ukazały się wcześniej jako osobne książki. Nie dziwię się, że zostały ponownie zebrane i wydane, również w formie audiobooka. Nie jestem równie zaskoczona, że w roku 2005 opowieści o sympatycznych zwierzątkach otrzymały Kulturdepartementets bildebokpris (nagrodę norweskiego Ministerstwa Kultury).
Reven og grisungen (Lis i prosiak) to pełna humoru opowieść o parze tytułowych przyjaciół, którzy mieszkają w lesie i mają wiele przygód. Prosiaczek ma prosty ogonek i jest trochę nieśmiały, lis jest odważny i wygadany, obaj mają mnóstwo pomysłów i bogatą wyobraźnię.  Bywają także uroczo naiwni. W ich przygodach biorą udział także inne zwierzęta i stworzenia, zarówno realne, jak i  fantastyczne.
W książce zostały zebrane trzy opowieści: Rebusløpet (Bieg rebusowy) , Konglesugeren (Szyszkowy odkurzacz), Kumatpakkene (Drugie śniadanie krowy).
Historyjki są zabawne i oryginalne. To rodzaj humoru, który świadczy o wyobraźni i inteligencji autora. Zabawne są zarówno opisywane sytuacje, jak i język. To ostatnie opiera się głównie na grach językowych i kulturowych, które są dobrze zrozumiałe dla Norwegów. Dla tłumaczy książka ta jest jednak nie lada wyzwaniem, ponieważ  wymaga zastąpienia norweskich kalamburów i skojarzeń brzmieniowych, innymi odpowiadającymi danemu językowi.  Ale jestem przekonana, że będzie to również ciekawe wyzwanie, dające wiele satysfakcji.
Gry językowe oraz odniesienia kulturowe, które wprowadza norweski autor, są równie zabawne dla dorosłych, jak i dzieci.  Tym charakteryzuje się dobra książka mająca podwójnego adresata.

Trzecia historyjka Kumatpakkene opowiada o tajemniczym zniknięciu jedzenia krowy, a dokładniej zimowych zapasów siana. Lis i prosiaczek w dość oryginalny sposób pomagają krowie gromadzić zapasy… tocząc kule śniegowe po łące i w ten sposób zbierając trawę.  Mają przy tym sporo zabawy. Gdy całe siano zostaje zebrane, okazuje się, że zapasy zaczynają znikać. Krowa jest w rozpaczy. Co będzie jadła przez całą zimę?  Para przyjaciół rozpoczyna dochodzenie. Prosiak jest przekonany, że złodziejami są potwory z kosmosu. Ma na to pewne dowody… Lis mu jednak nie wierzy i wpada na pomysł rodem z powieści detektywistycznej: postanawia wytropić złodziei, prowokując ich do kolejnej kradzieży. Tym razem w kuli śniegowej oprócz trawy ukrywają się (na sofie i przypięci pasami bezpieczeństwa)  prosiak i lis. Oddychają przez wystawioną na zewnątrz rurę. Podstęp się udaje. Bohaterowie zostają porwani w powietrze i przeniesieni w inne miejsce. Jest suspens i akcja! Sprawcami kradzieży okazuje się jednak nie UFO, ale Snøffelhøns, czyli (i to kolejna zabawa językowa) rodzaj kuromrówkojadów.  Ptakomrówkojady nie grzeszą inteligencją i dlatego zapewne, jak podaje autor, wyginęły. Ptaki, które porwały lisa i prosiaka oraz inne kule śniegowe z sianem, są ostatnią parą swego gatunku. Ponieważ nie mogą mieć własnych jaj, poszukują cudzych (które mogliby zaadoptować?).  Kule śniegowe wzięli więc za „jaja traktora” (bo to zazwyczaj traktor przygotowuje jedzenie dla krów na zimę). Po wyjaśnieniu całej sprawy i oddaniu krowie zapasów, kura ptakomrówkojada… znosi swoje własne jajko. A jednak, to, co wydawało się niemożliwe ziściło się. Wszystko kończy się gratulacjami.

Zalety tej książki nie ograniczają się do zabawnej, dobrze opowiedzianej historii. Interesujące ilustracje Pera Dybviga wyraźnie podnoszą poziom humoru  Reven og grisungen. Rysownik ma charakterystyczną i dobrą kreskę z mocno satyrycznym zacięciem.  Używa tradycyjnej techniki: ołówka i kredek, wybiera kolory pastelowe.

Wielką zaletą jest również wydanie książki w formie audiobooka. Autor, Bjørn F. Rørvik sam czyta swoje opowieści i robi to z wielkim wyczuciem. Dzięki temu wszystkie zabawne dialogi wybrzmiewają znakomicie. Norweski autor ma z pewnością talent nie tylko do pisania, ale także do czytania z iście aktorską werwą, czego szczerze mu zazdroszczę.
Polecam Reven og grisungen do czytania i słuchania.  Dla dużych i małych.

 

Reven og grisungen. Samleutgave av Bjørn F. Rørvik (tekster) og Per Dybvig (illustrasjoner) handler om to venner som bor i skogen. De er finurlige og fantasifulle. Reven er litt modigere enn grisungen. Han er pratsom og  har mye ideer. Grisungen er en sjenert og forsiktig person.

Boka består av tre fortellinger Rebusløpet, Konglesugeren og Kumatpakkene. Den siste teksten beretter om kua, vintermaten, og et mysterium.  Reven og grisungen hjelper kua med vintermaten. Når de er ferdige all vintermaten forsvinner på mystisk vis. Hvem har tatt dem? Hvem har stjålet kumatapakkene? Kua er fortvilet. Heldigvis løser reven og grisungen mysteriet. Rebusløpet, Konglesugeren og Kumatpakkene i en samleutgave Rebusløpet, Konglesugeren og Kumatpakkene i en samleutgave Rebusløpet, Konglesugeren og Kumatpakkene i en samleutgave
Bjørn F. Rørvik sa i et intervju:  „Bøkene om Reven og Grisungen har ikke noe budskap akkurat. Vennskapet og humoren er det viktigste for meg. I tillegg skal det være ei god fortelling som er morsom å lese høyt. Jeg synes det er fint hvis noen blir glade av å høre på. Jeg liker å tulle med ord, og håper noe av leken smitter over på barna, slik at de skjønner at språk er noe som er gøy. Bokstavene er gratis og kan brukes til alt”.
Dette er veldig god opsummering av Reven og grisungen. Der er verdt å nevne at illustarsjonene av Per Dybvig er morsomme og utrykksfulle. De utvider tekster.

Jeg anbefaler denne boka både til barn og voksne leserne.  absurd og surrealistisk humor

Bjørn F. Rørvik, Per Dybvig, Reven og grisungen. Samleutgave, Cappelen Damm, 2008.

Bjørn F. Rørvik, Per Dybvig, Reven og grisungen. Lydbok, Cappelen Damm, 2008.
Język/språk: norweski (bokmål)/ norsk (bokmål)
Grupa wiekowa/Alder: 6-9 lat/år